BV18: Quyến rũ Sri Lanka

Trước đây, khách du lịch hầu như không biết đến Sri Lanka do cuộc nội chiến kéo dài 25 năm với lực lượng ly khai Hổ Tamil, kế đến là trận sóng thần năm 2004 đã tàn phá nghiêm trọng bờ biển phía đông của đất nước này.

Nhưng kể từ khi cuộc nội chiến chấm dứt vào năm 2009, khách du lịch quốc tế ngỡ ngàng khám phá ra vẻ đẹp thiên nhiên còn hoang sơ và kho báu di sản văn hóa đồ sộ của đất nước này.

Sri Lanka còn là một trong những địa điểm hành hương không thể bỏ qua của các Phật tử do những di tích quan trọng của Phật giáo còn được lưu giữ nơi đây. Phật giáo đã xuất hiện tại Sri Lanka hơn 2.000 năm và theo truyền thuyết, Đức Phật Thích Ca đã từng đến đảo quốc này ba lần.

Sri Lanka hiện ra đầy bí ẩn và quyến rũ, trên bản đồ du lịch thế giới Lonely Planet đã vinh danh đảo quốc này là điểm đến tuyệt vời nhất năm 2013.

 

Di sản thế giới

Đến với Sri Lanka, lựa chọn đầu tiên của các tour du lịch lẫn dân backpackers (dân du lịch bụi) là khu Tam giác văn hóa: Anuradhapura – Sigiriya – Kandy theo kiểu “chưa đến đây thì chưa biết Sri Lanka”. Đây chính là nơi tập trung một trong những quần thể văn hóa và cổ vật lớn nhất thế giới. Trong số 7 địa điểm của Sri Lanka được đưa vào danh sách Di sản văn hóa được UNESCO công nhận thì đã có đến 5 điểm nằm trong khu Tam giác văn hóa. Đó là Anuradhapura, Polonnaruwa, Sigiriya, Dambulla và Kandy.

Anuradhapura là kinh đô đầu tiên của đất nước Tích Lan được xây dựng từ thế kỷ thứ 4 trước công nguyên và có cội bồ đề 2.000 năm tuổi, được chiết ra từ gốc bồ đề nơi Thái tử Tất Đạt Đa đã ngồi thiền trước khi thành đạo.

 

 

Hòn đá Sư Tử (Sigiriya) là phế tích của một cung điện và cổ thành được xây dựng trên một núi đá, hay đúng hơn là một tảng đá bằng phẳng cao 200m nằm trơ trọi trong một khu vực đồng bằng rộng lớn, nhìn từ xa giống như con sư tử đang quỳ và đội cung điện trên lưng. Tương truyền đây là khu vườn và cung điện trên cao của nhà vua Kassapa trị vì Tích Lan trong khoảng thời gian 477-495. Nhà vua vốn là con của một người vợ lẽ, đã giết cha và cướp ngôi từ người anh là Thái tử Moggallana. Có lẽ lo lắng một ngày kia, vị Thái tử đang lưu vong tại Ấn Độ sẽ trở về để dành lại ngôi báu nên nhà vua đã chọn một địa thế vô cùng hiểm trở để xây dựng cung điện.

Thế nhưng, nhân quả tuần hoàn, gần 20 năm sau, Thái tử đã đem quân trở về giành lại ngai vàng, vua Kassapa buộc phải tự sát. Đức vua mới dời đô về lại Anuradhapura. Cung điện trên lưng sư tử từ đó được dùng làm tu viện cho giới tăng lữ. Trải qua năm tháng, cung điện ngày nào dần rơi vào quên lãng và hoang tàn cho đến khi được các nhà thám hiểm người Anh tìm ra vào năm 1907.

Một trong những di tích quan trọng nhất của triều đại vua Kassapa là các bức bích họa trên vách đá vẽ nhưng cô gái xinh đẹp, phục sức cầu kỳ, ngực để trần căng tròn, hai tay đang dâng hoa sen hay lễ vật. Có người nói họ là những sủng phi của hoàng đế năm xưa nhưng cũng có giả thuyết cho rằng đó là tranh tôn giáo vẽ các thiện nữ đang dâng lễ vật. Các bức họa trải qua bao năm tháng vẫn còn nguyên màu sắc tươi tắn sống động như một lời kể với hậu thế về nền văn minh của Tích Lan cổ đại.

Một di tích đáng chú ý khác là một hồ nước diện tích 27x21m được đục từ đá liền khối, tương truyền là hồ bơi chống nóng của vua Kapassa. Hóa ra mấy cái penhouse có hồ bơi trên tầng thượng cao ốc của các đại gia bây giờ cũng chỉ là bắt chước người xưa.

Những di tích còn lại của Cung điện Sư Tử không mấy đặc sắc do đã bị phá hủy phần lớn nên khó mà tưởng tượng ra vào thời kỳ huy hoàng thì nó sẽ như thế nào. Thế nhưng, từ trên đỉnh núi ngắm nhìn núi rừng xanh thẳm trùng trùng điệp điệp bao quanh lâu đài sẽ khiến bạn không tiếc công đã bỏ ra để lên đến đây. Một bức tượng Phật bằng đá trắng cao lớn trên đỉnh núi đối diện, nổi bật lên giữa màu xanh của núi rừng, tạo cảm giác Đức Phật đang hóa độ chúng sinh.

 

 

Rời Sigiriya, đoàn sẽ ghé thăm chùa Hang Dambulla (Cave Temple), cách Sigiriya 20km. Đây là ngôi chùa nằm trong hang động lớn nhất và được bảo tồn tốt nhất Sri Lanka. Các di tích khảo cổ cho thấy nơi đây từng là nơi lưu vong của vị vua Valagamba trong 14 năm tránh kẻ thù của mình. Ông được che giấu bởi các tu sĩ Phật giáo và sau khi trở lại ngai vàng vào khoảng đầu thế kỷ thứ 1, ông đã cho khởi công xây dựng ngôi chùa trong hang đá này để cảm tạ sự che chở của các tu sĩ và ghi nhớ những ngày “nằm gai nếm mật” của mình. Khu đền chính trải ra trong 5 hang động có diện tích gần 2.000m2, mỗi hang động đều chứa các bức tượng Phật mạ vàng cao đến hơn 15m và những bức họa phủ kín các vách đá kể lại câu chuyện về cuộc đời của Đức Phật Thích Ca.

Người dân Sri Lanka đến lễ Phật cởi bỏ giày dép ngay từ dưới chân núi và chân trần leo núi để thể hiện lòng thành. Nền đá sân chùa nóng rẫy và nhộn nhịp khách hành hương tương phản với không khí mát lạnh, yên tĩnh bên trong hang. Phật tử Sri Lanka không thắp nhang, đội sớ hay khấn vái sì sụp khi lễ Phật mà chỉ yên lặng quỳ gối trên nền đá lạnh và dâng lên Đấng Giác Ngộ những đóa hoa súng tượng trưng cho lòng mộ đạo thuần khiết. Khách phương xa như tôi chợt thấy lòng mình thanh thản khi bước vào chốn này.

Polonaruwa, kinh đô của đất nước Tích Lan từ thế kỷ 11. Sau khi Vua Vijayabahu I lật đổ triều đại Chola vào năm 1070, ông đã đặt kinh đô của vương quốc mới ở Polonaruwa và bắt đầu kiến tạo thành phố này. Thành phố phát triển đến mức cực thịnh vào triều đại Pakakramapuha (1153-1186). Nhà vua phóng tay cho xây các đền chùa, dinh thự khổng lồ và đào một hồ chứa nước rộng tới 2.400ha (mà ngày nay vẫn còn) được gọi là biển Parakrama.

 

Một trong những công trình tiêu biểu của thành phố là quần thể tượng Phật bằng đá trong đó nổi tiếng nhất là bức tượng Đức Phật Nhập Niết Bàn, dài gần 14m với những chi tiết điêu khắc tinh tế, kế bên là tượng một nhà sư (có thể là A Nan Đà) cao 7m đứng khoang tay như canh giữ giấc ngủ cuối cùng cho Ngài. Trải qua hơn 10 thế kỷ chiến tranh, loạn lạc, nhiều lâu đài thành quách của Polonnaruwa chỉ còn là đống gạch xưa nhưng những bức tượng Phật này được bảo tồn gần như nguyên vẹn, đủ cho thấy lòng sùng kính của người dân Sri Lanka đối với Đạo Phật.

 

Polonnaruwa có nhiều nét tương đồng với Angkor Wat, Angkor Thom của Campuchia dù mức độ quy mô và tinh xảo của các công trình kiến trúc đều không bằng. Thế nhưng dạo bước giữa các phế tích của cố thành này lại mang lại cho du khách một cảm giác thư thái hơn hẳn khi tham quan Angkor, có lẽ vì những điểm tham quan nằm rải rác trong một khu vực nhiều cây xanh yên bình và ít du khách hơn hẳn Angkor. Một điều thú vị khi tham quan Polonnaruwa là du khách có thể dễ dàng bắt gặp những chú kỳ đà, sóc, chim chóc bạo dạn qua lại đường đi. nếu may mắn sẽ bắt gặp một đàn nai đang thơ thẩn kiếm ăn chỉ cách điểm tham quan chính vài chục mét. Cố đô điêu tàn nhưng không u buồn, sự sống bao đời vẫn sinh sôi nảy nở quanh đây; đổi thay, được mất của vương quyền cũng chỉ là lẽ thường tình trong cõi tạm.

Chia tay những cổ thành rêu phong, hoang phế, đoàn tìm đến một cố đô khác của Sri Lanka – Kandy – kinh đô cuối cùng của các vương triều Ceylon. Kandy thuộc cao nguyên miền Trung Sri Lanka, nổi tiếng bởi những loại trà đen thượng hạng và là điểm trung chuyển du khách đến Tam giác văn hóa hay các thành phố du lịch khác. Trái ngược với vẻ điêu tàn của Polonnaruwa hay Sigiriya, mọi dấu ấn của triều đại cũ ở Kandy vẫn được bảo tồn nguyên vẹn. Thành phố nằm trong một thung lũng cả ngày tràn ngập nắng ấm tươi vui và nhộn nhịp khách du lịch đủ mọi màu da. Kandy rất giống Đà Lạt của Việt Nam, cũng không khí trong lành mát lạnh, lối kiến trúc chịu ảnh hưởng của châu Âu, những đồi chè xanh mướt và đặc biệt là cũng có một cái hồ lớn thơ mộng nằm ngay trung tâm thành phố.

Ở Kandy, địa điểm quan trọng và được bảo vệ nghiêm ngặt nhất không phải là một cơ quan trọng yếu của Chính phủ mà là chùa Răng Phật hay còn có tên khác là Dalada Maligawa. Lịch sử Phật Giáo kể lại rằng năm 543 trước công nguyên, sau khi Đức Phật nhập niết bàn đã để lại 4 xá lợi răng. Một trong 4 xá lợi răng hiện đang được thờ tại ngôi chùa này. Xá lợi Răng Phật không chỉ có ý nghĩa về tôn giáo, tinh thần mà còn có ý nghĩa chính trị vì người dân Sri Lanka tin rằng người nắm giữ xá lợi Răng chính là người được Đức Phật chọn để trị vì Sri Lanka.

Chùa nằm trong khuôn viên Cung điện Hoàng Gia cũ của Sri Lanka, một công trình kiến trúc nguy nga nhưng thanh nhã màu trắng tinh khiết, soi bóng xuống hồ Kandy. Tầng một là nơi dâng lễ với những nghi thức dâng lễ cầu kỳ mang đậm bản sắc dân gian của Sri Lanka được tổ chức vào lúc 10 giờ sáng và 6 giờ chiều. Xá lợi Răng được thờ ở tầng hai. Du khách có thể nhìn thấy một cái tráp bằng vàng đựng xá lợi, được bao chung quanh bằng bảy cái tráp đựng những châu báu khác. Từng đoàn Phật tử trong trang phục trắng, tay cầm hoa xếp thành từng hàng dài, kiên nhẫn chờ đến lượt mình được vào chiêm bái xá lợi của Đức Phật. Đối với phật tử Sri Lanka, đây là hạnh nguyện mà họ đã chờ đợi suốt đời.

 

Màu xanh yên bình

Ngoài những di tích lịch sử và văn hóa Phật giáo, Sri Lanka còn thu hút khách du lịch bởi vẻ đẹp thiên nhiên đa sắc. Vườn quốc gia Yala là một trong những khu bảo tồn động vật hoang dã lớn nhất thế giới và từ những bờ biển của đảo quốc này, đi thuyền hai tiếng hướng thẳng ra Ấn Độ Dương là bạn đã có thể bắt gặp những đàn cá voi, cá heo nhảy múa đón ánh mặt trời. Ít có đất nước nào trong một không gian hạn chế lại có thể sở hữu nhiều kho báu thiên nhiên và di sản văn hóa như vậy.

Trên đường đi rất nhiều lần tôi đã dừng xe để ghi lại những hình ảnh ấn tượng của thiên nhiên nơi đây. Khi là hình ảnh một đàn voi dạo bước thong thả trên đồng cỏ hoang chỉ cách đường quốc lộ vài trăm mét. Khi là hai chú rồng đất to lớn lừng lững trườn lên vệ đường để người dân cho ăn. Khi là một đàn nai ngơ ngác dạo bước trong khu rừng thưa cách nơi khách du lịch đang tham quan chỉ vài chục mét. Cũng có khi dừng lại chỉ để ghi lại hình ảnh những cung đường tuyệt đẹp có hai hàng cổ thụ ven đường xòe tán lá chụm đầu vào nhau tạo thành một mái vòm xanh mướt che mát con đường.

 

Chính phủ Sri Lanka có những quy định rất nghiêm ngặt để bảo tồn tài nguyên thiên nhiên của quốc gia. Tôi được biết ở Sri Lanka ngay cả bắn chim cũng là phạm luật và dù diện tích rừng còn dày đặc, việc khai thác gỗ dùng cho thương mại vẫn bị hạn chế. Cách đối xử đầy trân trọng của con người đối với thiên nhiên đã giữ lại cho Sri Lanka một kho báu vô tận và tạo ấn tượng tốt trong lòng khách du lịch.

Bốn ngày ngắn ngủi ở Sri Lanka trôi qua như nhanh một giấc mơ chỉ đủ để tôi khám phá một góc nhìn của hòn ngọc Ấn Độ Dương nhưng những gì đã nhìn thấy, đã trải qua trên đất nước này thôi thúc tôi trở lại đây lần nữa. Vẫn còn đó những di sản văn hóa tôn giáo bí ẩn, những vẻ đẹp thiên nhiên không nơi nào có được. Tôi vẫn mơ có ngày mình sẽ hòa vào dòng người dọ dẫm từng bước xuyên đêm để đón bình minh trên đỉnh Adam’s Peak nơi tương truyền có dấu chân Đức Phật, hay đứng trên vách đá cao 700m ở Nơi tận cùng thế giới (World’s End) nhìn ra Ấn Độ Dương và dong buồm ra khơi để cùng cá heo nhảy múa đón ánh mặt trời. Sri Lanka, điểm đến mới đầy bí ẩn và quyến rũ đối với những người theo “chủ nghĩa xê dịch”.

 

===============

Mọi chi tiết liên hệ Lantours 93 Nguyễn Hữu Huân, Hà Nội – 093.170.8818 – 093.171.8828 – 0931218828

www.lantours.vn – email: sales@lantours.vn